Artikel Hij en Zeeuws

Mannelijke rolmodellen? Over het belang kunnen we kort zijn. Dat is groot! Maar waarom? Om helder te krijgen waarom mannelijke rolmodellen belangrijk zijn kunnen we niet om de vrouwen heen. Kinderen hebben namelijk beide rolmodellen, of anders gezegd, identificatiefiguren nodig in het groeien naar volwassenheid.

Het is nodig om te erkennen dat er verschillen zijn tussen mannen en vrouwen. Man en vrouw zijn complementair, dat wil zeggen: ze vullen elkaar aan en dat zorgt voor balans. Mannen helpen kinderen op hun ontdekkingstocht en grenzen te onderzoeken. Vrouwen bieden hierbij de veilige haven.

Groter groeien
Kinderen worden tijdens het groter groeien zich ervan bewust of ze een jongetje of meisje zijn, de sekse identiteit. Daar hebben ze mannen en vrouwen voor nodig. Een meisje heeft vrouwen nodig als voorbeeld/referentiekader en mannen als bevestiger. Omdat de moeder de kinderen baart is zij vaak meer beschikbaar en betrokken. Ook een jongen identificeert zich allereerst met zijn moeder en wil net zo worden als zij. Maar intussen heeft hij mannen nodig om zich mee te identificeren en vrouwen als bevestiger. Een jongen moet zijn kernidentificatie met moeder zien te integreren met zijn toenemende identificatie met mannelijk gedrag. Vanwege die dubbele identificatie is de mannelijke identiteit kwetsbaarder *

De rol van ouders
Ouders zijn de eerst aangewezen personen voor identificatie. Maar door allerlei omstandigheden kan het zijn dat ouders niet beschikbaar zijn. Of dat kinderen niet met ouders willen delen wat hen bezighoudt. Dat kan ouders het gevoel geven op een zijspoor te worden gezet. In zo’n situatie is het belangrijk dat je het verdraagt en wel in contact blijft. Het is dan fijn als er voor hen wel andere identificatiefiguren beschikbaar zijn.

Een stukje geschiedenis
Tot medio jaren ’60 was het traditionele gezin de standaard. Man, vrouw en kinderen. In de huidige tijd zijn er allerlei gezinssamenstellingen wat van invloed kan zijn op de sociaal emotionele ontwikkeling van kinderen. Ook het onderwijs is veranderd: in de vorige eeuw waren het mannen die lesgaven in de hogere klassen en ook het hoofd van de school was doorgaans een man. Daar is een duidelijke kentering in gekomen. Een rondgang op het internet maakt duidelijk dat er in de afgelopen decennia veel meer vrouwen dan mannen zijn gaan lesgeven. Dat blijft niet zonder gevolgen. Als een jongen, waarvan de vader niet betrokken is bij de opvoeding, les krijgt van alleen maar vrouwelijke leerkrachten kan het zijn dat hij tot z’n twaalfde of zelfs z’n achttiende nooit les heeft gehad van een man. Dan mist hij daarin ook de kans om zich te identificeren met een man. Denk maar eens aan het spelen op het schoolplein. Over het algemeen willen jongens stoeien, klimmen, klauteren en rennen. Dan is het heel fijn als er een man in de buurt is die ze daarin stimuleert.

Een voorbeeld
Even over die genoemde balans van de ontdekkingstocht en de veilige haven. In de wijk waar ik woon fietste een man met twee kinderen voorbij. Eentje voorop en eentje achterop! “Papa, groene brug, groene brug”! riepen de kinderen en hoppa! daar ging papa door het gras over ‘een groene brug’, hobbelend naar de overkant! Mama kwam er achteraan met een dochter naast zich op een fietsje. “Ik durf niet, dan gaat m’n fiets kapot, mama” zei het kind. “Ga ook maar over de ‘groene brug’, je kan het, ik ben erbij en papa wacht op je aan de overkant!” Zo jammer dat dit niet gefilmd is, want dit is een voorbeeld uit een boekje. Vader gaat van het geëffende pad af en fietst door het gras. Kinderen vinden het geweldig! Moeder waarschuwt niet. Nee, moeder geeft de ruimte aan vader om zijn rol als vader te nemen. Hier is de balans goed zichtbaar. Mannen doen mannendingen, gaan voor uitdagingen en zoeken vaak het randje op. Vrouwen zijn voorzichtiger en zien meer de gevaren, maar het is o zo belangrijk dat zij ruimte geven aan de mannen, net zo goed als dat mannen de waarschuwingen niet wegwuiven als onzin.

Rolmodel in de Bijbel
Een mooi voorbeeld van een mannelijk rolmodel staat in 2 Timotheüs 1. Paulus was de geestelijke vader van Timotheüs. In vers 2 noemt hij Timotheüs zijn geliefde zoon. Timotheüs was zijn geestelijk geliefd kind, niet biologisch. Timotheüs werd op missie gestuurd en Paulus is aan de zijlijn betrokken en geeft adviezen, instructies en onderwijs en bidt voor hem. Wat was Paulus een ongelofelijk belangrijk rolmodel en wat zit daar een mooie les voor ons in. Waar je ook bent en wat je ook doet, je komt mensen tegen die je nodig hebben. Wat mooi is in dit voorbeeld is dat Paulus het niet overneemt, Timotheüs krijgt steun, ruimte en richting.

Om kinderen en jongeren te helpen uitgroeien tot stabiele, zelfbewuste volwassenen, zijn mannelijke rolmodellen dus zeker belangrijk.

*noot van de redactie: we realiseren ons dat er op het gebied van genderidentiteit nog veel meer te zeggen valt over dit onderwerp. Dit vraagt echter weer een ander artikel.